In de media

Eten zonder zout na een hartaanval

Michel Hanssen uit Hoorn kreeg zo’n vijf jaar geleden een hartaanval. Hij had altijd gewerkt als kok. Van de dokter moest hij na de hartaanval stoppen met het eten van zout. “Mijn hartpompfunctie is op dit moment 28 procent en dat wil zeggen dat je van de cardioloog te horen krijgt dat je zoutloos moet eten.”

In de pers

Kranten en magazines

De Telegraaf – Ik vind dat je dit boek gewoon in huis hoort te hebben

De Gelderlander – Geen uitgever had interesse, maar koken zonder zout blijkt een succes

Trouw – Zonder zout, met smaak

Noordhollands Dagblad – In Spice Wise zit liefde en passie

Margriet – Voor iedereen die houdt van pure, verrassende smaken

Healthy You  – Trakteer jezelf op het geweldige kookboek SPICE WISE

Elsevier – Door minder zout te gebruiken, ga je de overige ingrediënten weer beter proeven

Gezond eten – Voor je het weet heb je de smaak te pakken (en wordt het tijd om een tweede kruidenrekje op te hangen)

Diavariatie (blad van de vereniging nierpatiënten LUMC Leiden) – Spice Wise: op ons lijf geschreven

Topic – Dit boek biedt een schat aan weetjes, adviezen en tips

Internet

https://www.nosalt.nl – Wat een cadeautje! Niet alleen om te krijgen maar zeker ook om weg te geven

https://svhmeestertitels.nl – SPICE WISE, prachtig boek van Michel Hanssen

https://zoutloos.com – Puur natuur en barstensvol smaak

Bestsellerslijst

We vinden het helemaal geweldig dat we nu op nr. 1 staan in de bestsellerslijst van Eten en drinken!!

Lees in Trouw over hoe Meesterkok Michel Hanssen geen zout meer mag eten na zijn hartinfarct.

Zijn laatste eitje met zout at Michel Hanssen op zondagochtend 10 juni 2012. Maar daar was hij zich niet van bewust toen hij het smeuïge eigeel proefde op zijn tong. Zoals altijd was het eitje perfect: opgezet met koud water, 3 minuten gekookt en even ondergedompeld in koud water. Snufje zout erover, klaar.

Hanssen at het in zijn tuin in Hoorn, waar hij samen met zijn vrouw Nelleke zat te ontbijten. De zon scheen, de vogels floten en hij vertelde over zijn enerverende week op de Floriade in Venlo. Daar had hij voor duizenden mensen ‘lekker staan kokkerellen’: risotto, soepjes, koekjes, piccalilly. Een krachtmeting met pannen in een volle, hete tent. Daar was Hanssen niet moe van geworden, integendeel: hij bruiste op die zondagochtend nog steeds van energie.

Zo bleef hij zich voelen, de hele dag: topfit van zijn tenen tot zijn kruin. Maar na het avondeten – gebakken aardappelen, schnitzel en salade, bereid door Nelleke die na veertig jaar huwelijk met een meesterkok ook aardig de weg weet in de keuken – begon het bij hem te rommelen van binnen. Iets vaags beklemde hem, maakte hem misselijk. Misschien is het de schnitzel, suggereerde zijn vrouw; ‘Wil je een maagtablet?’ Maar nee, Hanssen wilde naar bed, hij voelde zich helemaal niet lekker, dat zei hij bij herhaling: “Ik voel me helemaal niet goed.”

Rond middernacht besloot Nelleke 112 te bellen. Wat volgde, was net een actiefilm: Hanssen werd in een ambulance met gierende banden en zwaaiende lichten naar het ziekenhuis vervoerd. Daar zei de dokter: “U begrijpt, mevrouw, hoe ernstig dit is. U mag nog even afscheid nemen van uw man.”

Maar Hanssen is er nog. Hij heeft het hartinfarct dat hem trof op die zondagavond in 2012 ternauwernood overleefd. De man die nooit ziek was, die leefde voor zijn werk, in toprestaurants als Het Kurhaus werkte, jonge koks opleidde, kookwedstrijden jureerde, die naar eigen zeggen altijd energie had voor tien, deze man heeft nu een hartpompfunctie van 15 procent. Als gevolg daarvan kan Hanssen nooit meer werken en mag hij dagelijks maar 1,5 liter vocht drinken, waarbij een appeltje telt als een half glas. Alle vocht gaat door het bloed en dat krijgt zijn hart dus nauwelijks weggepompt.
Voorgoed taboe is: zout. Zout houdt vocht vast. Wat smaakt er nog zónder? Hoe krijg je een flauw eitje weg, of laffe patat?

Al werkt zijn lichaam niet meer mee, Hanssen is en blijft een kok in hart en nieren. “Je denkt eten, je doet eten, het is een way of life.” Zijn hartinfarct zou niet zijn plezier in voedsel gaan bederven, zo nam hij zich direct voor. Zout – de meest voor de hand liggende smaakversterker – moest hij voortaan uit zijn keuken bannen, maar er zijn nog veel meer smaakmakers, vele kruiden. Een snufje lavas, een vleug knoflook en een beetje vanille: zouden die het gemis kunnen compenseren?

Gezeten op zijn bank bedacht Hanssen tientallen subtiele kruidenmengels voor gewone, dagelijkse gerechten: voor kip (13 kruiden, waaronder gember, kruidnagel en kurkuma), voor vis (10 kruiden), stamppot (8) en spaghetti (8). Elke dag werkte hij een kwartiertje aan zijn receptuur, meer energie had hij niet. Vervolgens ging zijn vrouw in de keuken aan de slag: zij maakte wat hij bedacht had. Michel proefde en zei dan: ‘Er mag nog wel iets meer laurier in.’ Of: ‘De nootmuskaat komt er te veel bovenuit.’

In het revalidatiecentrum, waar Hanssen aan zijn conditie werkte samen met een groep lotgenoten, was inmiddels bekend geworden dat hij kok was van beroep. ‘Wat eet jij nou?’ vroegen zij. ‘Ons smaakt het zoutloze eten niet meer.’ Hanssen begon ze de recepten van zijn kruidenmixen te geven; daarmee was de basis van zijn boek gelegd. Dat verscheen deze week en heet ‘Spice wise. Koken met kruiden- en specerijenmixen zonder zout’.

Een tweede zet tot dit boek kreeg Hanssen van fotograaf Bart Nijs, met wie hij eerder samenwerkte. Die zei: ‘Met die kruiden heb je iets unieks in handen. Als jij de recepten schrijft, regel ik de rest.’ Zo ging het: Hanssen werkte heel langzaam verder, in het tempo van zijn defecte hart. Hij bekeek ook andere kookboeken voor een zoutarm dieet en ontdekte dat die vaak vervangende smaakversterkers als mosterd, sambal, ketchup en ketjap voorschrijven: die bevatten allemaal zout. Voor mensen zoals hij zijn dergelijke recepten echt heel slecht. En sowieso: te veel zout – en het is al gauw te veel – is voor helemaal niemand goed.

Dus maakte Hanssen voor ‘Spice wise’ óók recepten voor ketchup, mosterd, mayonaise, knoflooksaus, kruidenboter, piccalilly, vleesjus, satésaus: zonder zout. En bouillon: de groentevariant is samengesteld uit winterwortel, tomaat, prei, knol- en bladselderij, ui, peterselie, laurierblaadjes, tijm en peper. Wie per se wil mag hier van de meesterkok overigens best een snufje zout aan toevoegen.
Maar zelf mist hij het niet meer. En toen hij en Nelleke laatst een familie-etentje verzorgden, was er niemand die om zout vroeg.
Hanssen eet ook nog steeds elke dag een zachtgekookt eitje. Zonder zout (zie box), toch lekker volgens hem.

Op zijn keukentafel in Hoorn staat een dienblad vol kleine glazen potjes. Ze bevatten de basis van ‘Spice wise. Koken met kruiden- en specerijenmixen zonder zout’: tientallen gemalen kruiden. Denk aan mosterdpoeder, lavas, kruidnagel, karwij, chili, koriander, gember, paprika.
Meesterkok Michel Hanssen legt in het boek uit hoe je al die specerijen met elkaar kunt combineren tot een rijke smaak waarin je het zout niet (of niet zo erg) mist. Verder werkten aan ‘Spice wise’ onder anderen fotograaf Bart Nijs en foodstylist Francis van Arkel mee.

Hoe eet je een eitje zonder zout?

Volgens specerijenspecialist Michel Hanssen wordt een zoutloos eitje toch lekker met de volgende kruidenmix:
– 2 delen uipoeder
– 1/2 deel knoflookpoeder
– 3 delen paprikapoeder
– 1/2 deel gemberpoeder
– 1 deel witte peper gemalen
– 1/2 deel mosterdzaad gemalen
– 1/2 deel peterselieblad gedroogd
– 3 delen uisnippers (fijn) gedroogd
– 1 deel kervelblad gedroogd
– 2 delen poedersuiker
– 1 deel sesamzaadjes

Lekker500: Koken met kruiden- en specerijenmixen zonder zout

Stap voor stap leer je in dit boek zelf de lekkerste kruiden- en specerijenmengsels te maken en gebruiken. Met meer dan zeventig mixen en sauzen, tientallen gerechten en honderden tips en variaties is dit niet alleen een kookboek, maar ook een praktisch werkboek met prachtige foto’s van fotograaf Bart Nijs. Voor iedereen die bewuster met zout wil omgaan en houdt van verrassende, pure smaken.